Wieki temu owies był uważany jedynie za chwast i dopiero z czasem ludzie docenili jego wartości odżywcze i lecznicze. Należy zauważyć, że zarówno nasiona, jak i ziele owsa mają znaczną wartość biologiczną. Surowce te są bogate w saponiny, flawonoidy, białka, zdrowe kwasy tłuszczowe, składniki mineralne i inne elementy, które przyczyniają się do dobroczynnych efektów prozdrowotnych. Jednym z najbardziej intrygujących odkryć dotyczących zdrowia jest pozytywny wpływ owsa na sen oraz funkcjonowanie naszego umysłu. Napary z ziela owsa sprzyjają relaksacji organizmu, prowadząc do łatwiejszego zasypiania i bardziej regenerującego nocnego wypoczynku.
W pigułce:
- Ze względu na swoje różnorodne właściwości zdrowotne owies jest cenionym naturalnym wsparciem zarówno dla dobrego samopoczucia psychicznego, jak i fizycznego.
- Ziele pozyskane z owsa sprzyja relaksacji, jednocześnie poprawiając zdolności poznawcze, sprawność umysłową i koncentrację.
- Picie herbaty z ziela owsa wieczorem pozytywnie wpływa na jakość snu. Pomaga złagodzić wyczerpanie nerwowe i zmniejsza poziom stresu. Kąpiele z dodatkiem wywaru z owsa zapewniają porównywalne korzyści.
- Włączenie owsa do codziennych posiłków przynosi korzyści całemu organizmowi. Poprawia pracę układu odpornościowego, wspomaga układ trawienny i układ krążenia oraz pomaga w stabilizowaniu poziomu cukru i cholesterolu we krwi.
Owies – środek ziołowy o wielopłaszczyznowym wpływie na organizm, a zarazem ważny składnik zdrowej diety
Owies zwyczajny (Avena sativa) należy do rodziny wiechlinowatych, pochodzi z Europy Środkowej i Wschodniej i jest rośliną jednoroczną. W swoim naturalnym środowisku rośnie głównie w regionach górskich. Ta niezwykle odporna roślina posiada niezwykłą zdolność do rozwoju w trudnych warunkach. Zapiski historyczne wskazują, że owies był znany już w starożytnym Egipcie, a najwcześniej pojawił się w epoce brązu, około 1500 lat przed naszą erą.
Owies charakteryzuje się wysoką, smukłą, sztywną łodygą, znaną także jako słoma. Zwykle osiąga wysokość od 80 do 100 cm. Długie, wąskie, intensywnie zielone liście są ułożone naprzemiennie wzdłuż łodygi. Kwiatostany rośliny tworzą luźne, rozgałęzione wiechy, które kończą się opadającymi kłosami. Każdy kłosek wytwarza od 1 do 3 kwiatów, z których formują się nasiona. Otoczone łuską nasiona owsa charakteryzują się zwiększoną trwałością i odpornością na trudne warunki środowiskowe. Roślina ta optymalnie rozwija się w wilgotnym i umiarkowanym klimacie.
Owies jest uprawiany w wielu regionach świata, takich jak Ameryka Północna, Europa i Azja. Ma znaczącą wartość zarówno w przemyśle spożywczym, jak i dietetycznym. Ponadto owies służy jako kluczowy surowiec w sektorze paszowym i znajduje zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, zielarskim i kosmetycznym.
W dziedzinie żywienia, najbardziej preferowanym produktem wytwarzanym z owsa, są płatki owsiane. Są znakomitym źródłem wolno przyswajalnych węglowodanów, minerałów, beta-glukanów i wielu innych korzystnych składników. Inne godne uwagi produkty owsiane to: napoje owsiane (zwane też mlekiem owsianym), mąka owsiana, kasza owsiana, otręby owsiane i sok z młodej, zielonej trawy owsianej.
Ziołolecznictwo i zastosowanie owsa
Bogaty w fitochemikalia i błonnik pokarmowy owies zyskuje coraz większe uznanie w dziedzinie medycyny naturalnej. Posiada bardzo korzystne proporcje składników pokarmowych dla ludzkiego organizmu, w tym białek, aminokwasów i kwasów tłuszczowych. W rezultacie owies jest uważany za najbardziej korzystne dla naszego zdrowia zboże. Zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu różnych problemów zdrowotnych, wykorzystuje się przede wszystkim świeżą trawę z młodego, świeżo wykiełkowanego owsa, a także suszone ziele owsa znane jako słoma owsiana.
W fitoterapii zarówno sok z trawy owsianej, jak i napary z owsa służą wielu celom. Znany ze swoich właściwości uspokajających napar z suszonej trawy owsianej wspomaga również jakość snu. Zioło pozytywnie wpływa na układ nerwowy i okazuje się bardzo korzystne w okresach zmęczenia psychicznego.
Dodatkowo napary z owsa wspomagają naturalne zarządzanie poziomem cholesterolu. Przyczyniają się do poprawy funkcji trawiennych i poprawy stanu układu pokarmowego, co jest szczególnie cenne dla osób z problemami jelitowymi. Trawa owsiana jest również znana ze swoich właściwości wzmacniających organizm.
Świeżo wyciśnięty sok z trawy owsianej wyróżnia się bogatym stężeniem chlorofilu, przeciwutleniaczy i witamin z grupy B, dzięki czemu wzmacnia układ odpornościowy. Sok ten wspomaga oczyszczanie krwi, jednocześnie zwiększając poziom tlenu. Dodatkowo wykazuje właściwości detoksykujące, wspomaga zdrowie serca, poprawia krążenie i pozytywnie wpływa na wzrok. Co więcej, może przyczynić się do poprawy stanu skóry, włosów i paznokci.
Korzyści zdrowotne wynikające ze spożywania owsa
W 100 gramach ziarna owsa znajduje się 389 kcal. Ważną rolę odgrywają tu węglowodany złożone. Owies oferuje wyższą ich zawartość w porównaniu do innych zbóż. Dzięki nim jest świetnym źródłem energii dla organizmu. Skrobia jest tutaj głównym rodzajem węglowodanów. Dzięki niej owies ma mocno sycący charakter, co czyni go idealnym dla osób prowadzących aktywny tryb życia.
Owies jest fenomenalnym źródłem błonnika pokarmowego, a jego kluczową cechą jest szczególnie wysokie stężenie błonnika rozpuszczalnego. Obecność beta-glukanów i fitosteroli w tej roślinie pozytywnie wpływa na funkcje odpornościowe, pomagając jednocześnie regulować poziom cholesterolu i cukru we krwi. Ponadto owies zawiera nierozpuszczalną formę błonnika. Wspomaga ona trawienie i działa jako naturalny środek oczyszczający jelita.
Owies jest bogaty w minerały. Zawiera: krzem, magnez, miedź, potas, cynk, żelazo, wapń, fosfor. Dostarcza również witamin z grupy B i witaminy E, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. O czym również warto wspomnieć, białko znajdujące się w owsie jest dla nas bardzo korzystne. Charakteryzuje się bowiem znacznym poziomem globulin i zawiera aż 7 aminokwasów niezbędnych – tych, których organizm nie może samodzielnie syntetyzować i musi je pozyskiwać ze źródeł pokarmowych. Te niezbędne aminokwasy to m.in. lizyna, tryptofan, walina i izoleucyna.
Owies jest także źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasu linolowego (24-48%), kwasu oleinowego (29-53%) i kwasu alfa-linolenowego (1-5%), które przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania serca i układu nerwowego.
Obecność saponin i alkaloidów w owsie jest korzystna dla zdrowia mózgu. Polifenole zawarte w roślinie zapewniają silne działanie przeciwutleniające, pomagając w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na raka i inne choroby związane ze stylem życia, takie jak cukrzyca i miażdżyca.
Owies – właściwości zdrowotne
Owies wykazuje gamę właściwości leczniczych, dzięki którym zyskuje cały nasz organizm. Nasz układ trawienny lepiej pracuje, przemiana materii jest sprawniejsza, mamy więcej energii i witalności, nasze serce jest mocniejsze, a cera zdrowiej wygląda. Polepsza się też nasze ogólne samopoczucie. Właściwości moczopędne zawarte w ekstraktach z owsa wpływają pozytywnie na pracę nerek, moczowodów i pęcherza, a także zapobiegają powstawaniu kamieni nerkowych. Dodatkowo, ze względu na zawartość rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, owies wykazuje właściwości prebiotyczne, które pomagają utrzymać zdrową mikroflorę jelitową i pozytywnie wpływają na trawienie.
Co istotne, ziele pochodzące z owsa wspomaga eliminację toksyn z organizmu. Zawarte w nim związki bioaktywne wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwreumatyczne. Ze względu na zawartość krzemionki zielony owies korzystnie wpływa na zdrowie kości i stawów. Kolejnym istotnym powodem, dla którego warto włączyć ten surowiec do swojej diety, jest korzystny wpływ wywarów z ziela owsa na samopoczucie psychiczne i jakość snu.
Kluczowe właściwości owsa:
- odprężające i uspokajające,
- porpawiające jakość snu,
- zmniejszające stres i niepokój,
- redukujące efekty zmęczenia,
- kardioprotekcyjne,
- antyoksydacyjne,
- przeciwcholesterolowe,
- moczopędne,
- detoksykujące,
- przeciwzapalne,
- regenerujące,
- prebiotyczne,
- wzmacniające,
- nawilżające,
- ochronne,
- łagodzące.
Ziele owsa i jego właściwości antystresowe. Silne wsparcie i normalizacja pracy układu nerwowego
Obecność lignanów, flawonoidów, saponin i alkaloidów w zielu owsa przyczynia się do wzmocnienia układu nerwowego i normalizacji jego funkcji. Związki te pomagają obniżyć poziom stresu, jednocześnie niwelując lęk. Regularne spożywanie naparów lub wywarów z owsa wspiera równowagę emocjonalną i łagodzi oznaki zmęczenia psychicznego. Takie korzyści płynące z owsa mają istotne znaczenie dla osób doświadczających zaburzeń nerwicowych i lękowych, a także dla osób narażonych na długotrwały stres, które poszukują stabilności i poczucia wewnętrznego spokoju.
Warto również zaznaczyć, że ekstrakty z liści owsa usprawniają pracę mózgu. Pozytywnie wpływają na pamięć, koncentrację i ogólną sprawność poznawczą. Aktywne związki roślinne, w tym chlorofil, wspomagają krążenie krwi w mózgu, co zwiększa dostarczanie tlenu i składników odżywczych do komórek nerwowych.
W rezultacie mózg działa z większą wydajnością, co okazuje się korzystne w sytuacjach wysokiego ciśnienia, w okresach napięcia nerwowego oraz przy zadaniach wymagających intensywnej koncentracji. Regularne spożywanie soku z trawy owsianej lub naparów z owsa pozytywnie wpływa na funkcje poznawcze, ułatwiając mózgowi efektywne przetwarzanie informacji.
Pozytywny wpływ owsa na układ nerwowy związany jest z obecnością witamin z grupy B, magnezu i wapnia, które są kluczowe dla regeneracji i optymalnego funkcjonowania neuronów.
Ziele owsa jako sposób na odzyskanie spokoju wewnętrznego i dobrego snu
Zielone części owsa zapewniają efekt tonizujący, dbając o zachowanie sprawnej gospodarki neuroprzekaźnikowej. To z kolei przyczynia się do stabilizacji nastroju i łagodzi zmęczenie psychiczne. W związku z tym owies stanowi korzystną pomoc dla osób zmagających się z przewlekłym stresem, które często borykają się z podwyższonym pobudzeniem nerwowym, drażliwością i zaburzeniami snu.
Napary z owsa promują uczucie spokoju, pomagając w łagodzeniu napięcia i ułatwiając relaksację całego ciała. Roślina jest skutecznym lekarstwem na zszargane nerwy, zwłaszcza gdy stres zakłóca równowagę psychiczną i codzienne czynności.
Owies jest szczególnie bogaty w tryptofan, aminokwas odgrywający kluczową rolę w produkcji serotoniny, która z kolei zwiększa wydzielanie hormonu snu. Dzięki temu owies jest korzystny dla osób mających trudności z zasypianiem, szczególnie w przypadku zmęczenia psychicznego lub stresu emocjonalnego.
Owies jest też jednym z najlepszych źródeł melatoniny w pożywieniu, co dodatkowo wspomaga organizm w regulowaniu zaburzeń rytmu dobowego i potencjalnie przynosi ulgę osobom cierpiącym na chroniczną bezsenność.
Stosowanie ziela owsa wieczorami sprzyja bezproblemowemu, szybkiemu zasypianiu i ułatwia głębszy, bardziej regenerujący sen. Aby uzyskać optymalne wyniki, korzystne jest włączenie owsa zarówno wewnętrznie, poprzez napary, jak i zewnętrznie, poprzez kąpiele. Metoda ta zapewnia kompleksowy efekt uspokajający w aspekcie fizycznym, jak i emocjonalnym.
Kąpiele z dodatkiem ekstraktu z zielonego owsa łagodzą nadmierne napięcie nerwowe i pomagają zrelaksować ciało, ułatwiając tym samym osiągnięcie spokojnego snu.
Jak przygotować herbatę owsianą, aby zapewnić sobie spokojny sen?
Spożywanie wieczornego naparu z ziela owsa uspokoi nasze nerwy, pomoże się zrelaksować i szybciej zasnąć, jednocześnie poprawiając jakość naszego snu.
Żeby przygotować napar, wrzuć 1 łyżkę suszonego ziela owsa do rondelka. Następnie wlej 200 ml wody, doprowadź do wrzenia i gotuj przez 5 minut na małym ogniu. Po tym czasie odstaw do ostygnięcia, przecedź i wypij przed pójściem spać.
Aby zwiększyć skuteczność, możemy zmieszać ziele owsa z innymi ziołami wspomagającymi sen, takimi jak np.: tarczyca bajkalska, arcydzięgiel litwor, melisa lekarska, lawenda, przetacznik leśny, bazylia azjatycka, traganek błoniasty lub kocimiętka.
Kąpiele owsiane – komfort po długim dniu i wsparcie snu głębokiego
Kąpiel z odwarem z ziela owsa to świetna metoda na ukojenie nerwów po ciężkim dniu i patent na dobry, intensywny, nieprzerywany sen.
W 2 litrach wody, na małym ogniu gotuj 3 garście ziela owsa (potrzebny czas to około 10 minut). Następnie odcedź mieszaninę i dodaj wywar do kąpieli.
Godną uwagi praktyką, po takiej relaksującej kąpieli z owsem, jest owinięcie się kołdrą obciążeniową. Może ona zwiększyć kojące i odprężające doznania.
Sprawdź: Ranking Kołder Obciążeniowych
Kąpiele owsiane łagodzą zmęczenie i stres, jednocześnie promując lepszy sen. Ponadto są one stosowane w przypadku takich niedomagań jak: reumatyzm, zapalenie stawów, dolegliwości skórne, problemy z drogami moczowymi, migreny, osłabienie i obniżenie odporności.
Owies jako skarbnica błonnika pokarmowego i sposób na obniżenie poziomu cholesterolu i cukru we krwi
Owies przyczynia się do zdrowia serca i układu krążenia dzięki bogatej zawartości błonnika, beta-glukanów i steroli. Za sprawą substancji aktywnych pozytywnie też wpływa na metabolizm węglowodanów. Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu pomaga normalizować poziom glukozy we krwi.
Ziarno owsa promuje długotrwałe uczucie sytości, co pomaga ograniczyć podjadanie między posiłkami. Regularne spożywanie produktów owsianych (takich jak otręby owsiane, owsianka, kaszka owsiana, sok z owsa) może wpłynąć na redukcję poziomu cholesterolu we krwi i zmniejszyć prawdopodobieństwo rozwoju zmian miażdżycowych.