Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) od wieków jest popularnym ziołem w medycynie naturalnej. Ten niewielki krzew posiada właściwości uspokajające i nasenne, dzięki czemu stanowi korzystną alternatywę dla tradycyjnych farmaceutyków. Zarówno olejek z melisy, jak i samo zioło mają uspokajający wpływ na umysł, wykazują także wiele innych korzystnych działań. Ze względu na wysokie stężenie flawonoidów, terpenów, garbników i innych związków aktywnych, melisa jest skuteczna w leczeniu różnych chorób i infekcji. Warto zauważyć, że melisa ma również zastosowanie w kuchni, szczególnie w daniach w stylu śródziemnomorskim.
W pigułce:
- Melisa lekarska była stosowana jako środek na zaburzenia nastroju, niepokój i nerwowość od wczesnego średniowiecza i okazała się bardzo skuteczna.
- Melisa lekarska jest doskonałą opcją dla osób poszukujących efektywnego zioła uspokajającego, antystresowego lub nasennego ze względu na jej silny olejek eteryczny.
- Melisa zawiera związki terpenowe, flawonoidy, garbniki i inne bioskładniki, które mają szeroki zakres korzystnych działań na organizm. Przede wszystkim wspomaga trawienie, zwalcza stany zapalne, łagodzi podrażnienia skóry i wspiera funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego.
- Melisa to naturalny środek, który jest często stosowany w celu złagodzenia problemów ze snem, takich jak bezsenność, niespokojny sen i niewystarczająca ilość snu.
Melisa lekarska – wieloletnia krzewinka o mocno pachnących liściach
Melisa lekarska (Melissa officinalis L.), powszechnie znana jako melisa lekarska, to mały krzew mogący dorastać do kilkudziesięciu centymetrów wysokości. Jego łodyga jest wyprostowana i silnie rozgałęziona, a liście jajowate i pokryte delikatnymi włoskami. Liście mają żywy zielony kolor i wyraźnie zaznaczone żyłki. Melisowy olejek eteryczny nagromadzony jest w liściach. Podczas pocierania liści uwalniany jest cały zapach, który charakteryzuje się świeżymi, cytrynowymi, ziołowymi i lekko miodowymi nutami.
Co warto zauważyć, melisa jest popularna wśród pszczół ze względu na jej kuszący, silny aromat. A ponieważ jest atrakcyjna dla pszczół, nie trudno się domyślić, że z jej udziałem wytwarzany jest miód. Jeśli chodzi o specyfikę kwiatów melisy, początkowo są jasno żółte, ale ostatecznie zmieniają kolor na biały. Roślina kwitnie od czerwca do września.
Należąca do rodziny jasnotowatych melisa lekarska jest rośliną wieloletnią (byliną). Pochodzi z rejonów śródziemnomorskich, ale obecnie jest uprawiana w najróżniejszych obszarach świata.
Melisa była sławna już w czasach starożytnych i w średniowieczu. Pedanius Dioskurydes, grecki lekarz z pierwszego wieku naszej ery, pisał o jej skuteczności w leczeniu ukąszeń. W XVI wieku ceniony szwajcarski lekarz Paracelsus zalecał ją jako środek leczniczy na osłabione ciało, brak witalności, nerwowość i wyczerpanie psychiczne.
Melisa, która występuje pod kilkoma nazwami, takimi jak ziele cytrynowe, pszczelnik, rojownik czy matecznik, jest powszechnie kojarzona z działaniem uspokajającym. Niemniej jednak ma ona do zaoferowania także wiele innych korzyści dla organizmu.
Olejek melisowy zyskuje na popularności w ostatnich latach i jest obecnie jednym z podstawowych specyfików stosowanych w aromaterapii. Wiadomo, że ma niezwykle wyciszający wpływ na nerwy i pomaga osiągnąć spokojny sen.
Napary z ziela melisy – działanie sedatywne na ośrodkowy układ nerwowy
Herbata z melisy wyróżnia się silnym działaniem sedatywnym (wyciszającym) na układ nerwowy. Jej właściwości sprzyjają relaksacji i uspokojeniu, co czyni ją popularnym wyborem dla osób poszukujących naturalnych środków na stres, niepokój i zdenerwowanie.
Co ważne, melisa okazała się skutecznym naturalnym środkiem wywołującym efekt uspokojenia, ale bez powodowania nadmiernej senności w dzień lub dezorientacji, jak to może mieć miejsce w przypadku tradycyjnych środków uspokajających. Stwierdzono, że jest przydatna w leczeniu różnych schorzeń i niedomagań, w tym stanów lękowych, zaburzeń nerwicowych, nadmiernego napięcia emocjonalnego, zwiększonego niepokoju, stresu, drażliwości, gonitwy myśli, a także zaburzeń depresyjnych.
Liście melisy są źródłem drogocennego olejku eterycznego, co czyni je ważnym surowcem leczniczym. Olejek ten jest bogaty w związki terpenowe, które mają znaczący wpływ na układ nerwowy. Obniżają jego próg wrażliwości i ograniczają przepływ bodźców. W rezultacie wzmacniają naszą odporność na stresory i redukują zjawisko zbyt emocjonalnego i nerwowego reagowania na niesprzyjające czynniki.
Olejek eteryczny obecny w melisie ma nie tylko kojący wpływ, ale także właściwości rozluźniające mięśnie i normalizujące nastrój. Właściwości te pomagają w utrzymaniu dobrego samopoczucia i ułatwiają spokojny sen po męczącym dniu.
Melisa lekarska i jej niezwykły wpływ na sen
Olejek eteryczny pozyskiwany z melisy to obfity zbiór substancji aromatycznych, takich jak geraniol, linalol, kumen, pinen, cytral, cytronelal. Połączenie tych substancji sprzyja relaksacji i poczuciu wewnętrznej równowagi, co skutkuje nieprzerwanym i spokojnym snem przez odpowiedni czas.
Spożywając mocny i aromatyczny napar z melisy wieczorem, można uwolnić swoją psychikę od ciężaru kłopotów i trosk dnia, a także płynnie i spokojnie przejść w stan spokoju i komfortowej senności.
Aby znacznie poprawić jakość naszego snu, zaleca się nie tylko stosowanie naparów z melisy lub środków farmaceutycznych zawierających ekstrakty z melisy, ale także podjęcie kroków w celu uregulowania naszego naturalnego cyklu snu i określenia idealnego czasu snu dla naszego organizmu. Korzystanie z kalkulatora snu może nam pomóc w osiągnięciu tego celu. Warto też wziąć pod uwagę kupno antystresowych akcesoriów do spania i odpoczynku, jak kołdra obciążeniowa dla dorosłych i dla dzieci.
Jak wykorzystać melisę w celu poprawy jakości snu? Istnieje kilka sprawdzonych metod, a jedną z najpopularniejszych jest spożywanie melisy w postaci herbaty ziołowej. Inną możliwością jest wdychanie olejku melisowego, który wykazuje właściwości uspokajające i relaksujące.
Jak stosować melisę na dobry sen?
- Picie naparów z melisy to sprawdzony sposób na łatwe zaśnięcie i zdrowy, głęboki sen przez całą noc.
- Spożywanie mieszanek ziołowych z melisy i korzenia waleriany ma działanie uspokajające i nasenne.
- Spożywanie leczniczych nalewek i mikstur przygotowanego ze świeżo zebranych liści melisy to skuteczna metoda na ukojenie nerwów.
- Stosowanie preparatów z melisy w formie kapsułek i tabletek to sposób na poprawę jakości snu.
- Olejek melisowy to często stosowany w aromaterapii sposób na odprężenie i dobry sen.
- Popularną techniką relaksacji jest wykonywanie masażu z użyciem olejku melisowego.
- Kąpiele z dodatkiem olejku melisowego są rozluźniającym i poprawiającym nastrój domowym zabiegiem, który wpływa pozytywnie również na sen.
W jaki sposób działa melisa na sen?
- Pomaga szybko i spokojnie zasnąć, redukuje niepokój i lęk.
- Relaksuje ciało, niweluje aktywność układu nerwowego.
- Uspokaja silne emocje, pomaga kontrolować nastrój, zapobiega pobudzeniu nerwowemu.
- Korzystnie wpływa na strukturę snu, redukuje zakłócenia snu.
- Zwalcza skutki wyczerpania psychicznego, w tym drażliwość, natłok negatywnych emocji, nadmierne napięcie wewnętrzne, niemożność spokojnego zaśnięcia.
- Zwalcza przewlekły stres, przez co wpływa na lepszy sen.
- Pozwala szybciej wejść w stan snu i korzystnie wpływa na fazy snu, normalizuje rytm okołodobowy.
Melisa lekarska – prosty sposób na zmniejszenie odczuwania stresu
Jedną z przydatnych technik łagodzenia stresu są inhalacje z udziałem olejku z melisy, a także picie naparów z melisy. Skutki silnego stresu mogą przybierać różne formy i wywoływać szereg objawów fizycznych i psychicznych. Najczęściej doświadczane objawy stresu obejmują przyspieszone tętno, płytki oddech, kołatanie serca, nadmierne napięcie mięśni, nadmierne pocenie się, bóle głowy, drżenie rąk, trudności ze snem, ciągłe zmęczenie i ogólne poczucie niepokoju lub lęku.
Melisa lekarska jest powszechnie wybieranym ziołem o wielu zaletach, szczególnie jeśli chodzi o zwalczanie stresu. Jest to wszechstronna roślina, którą można stosować na różne sposoby i którą można nabyć praktycznie wszędzie, co czyni ją opcją dostępną dla każdej osoby szukającej naturalnych środków na poprawę stanu psychiki.
Melisa lekarska jest w stanie uspokoić centralny układ nerwowy, zmniejszyć skutki działania stresorów, zwalczyć nadpobudliwość i pomóc organizmowi w powrocie do równowagi. Reguluje rytm serca, rozluźnia napięte mięśnie, zmniejsza uczucie niepokoju i pobudzenia oraz przywraca uczucie zadowolenia.
Melisa – właściwości prozdrowotne
Melisa jest bogata w substancje czynne, z których wiele spełnia rolę silnych przeciwutleniaczy chroniących komórki całego ciała przed szkodliwą działalnością wolnych rodników.
W liściach melisy znajdują się takie składniki aktywne jak:
- flawonoidy – kwercetyna, luteolina, apigenina i kemferol (związki o właściwościach przeciwutleniających),
- olejki eteryczne (wysoce skoncentrowane związki aromatyczne o właściwościach odprężających, uspokajających, lekko nasennych, a jednocześnie przeciwzapalnych i przeciwdrobnoustrojowych),
- garbniki,
- gorycze,
- triterpeny,
- kwasy fenolowe, takie jak kwas kawowy, kwas chlorogenowy i kwas rozmarynowy,
- śluzy,
- karotenoidy,
- chlorofil,
- żywice,
- Witamina C,
- Minerały (cynk, mangan, żelazo, miedź).
Melisa słynie z różnych właściwości prozdrowotnych:
- Wspomaga układ sercowo-naczyniowy, obniża poziom cholesterolu, stabilizuje rytm serca,
- stymuluje wydzielanie żółci i soku żołądkowego.
- hamuje rozwój Helicobacter pylori, bakterii wywołującej chorobę wrzodową żołądka,
- nieweluje problemy związane z trawieniem i pozwala uniknąć zaparć i wzdęć,
- wspomaga utrzymanie prawidłowych funkcji wątroby,
- posiada właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne, antygrzybicze, antyseptyczne.
- przeciwdziała przeziębieniom i gorączce,
- wzmacnia układ odpornościowy organizmu,
- rozluźnia mięśnie gładkie układu pokarmowego, przez co jest korzystna w łagodzeniu dyskomfortu w jamie brzusznej, a także w skurczach jelit i dróg żółciowych,
- u kobiet w ciąży łagodzi objawy związane z wahaniami nastroju i porannymi mdłościami,
- redukuje objawy napięcia przedmiesiączkowego i minimalizuje dyskomfort związany z miesiączką.
Jak stosować liść melisy lekarskiej na różne dolegliwości zdrowotne i skórne?
Melisa to wszechstronne zioło, które można stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Jej potencjalne zastosowania obejmują zarówno cele zdrowotne, jak i kosmetyczne.
Jak stosować melisę przy konkretnych problemach zdrowotnych i dolegliwościach skórnych?
- Osobom cierpiącym na problemy ze snem, nerwowość, stres, zaburzenia depresyjne i lękowe, zaburzenia rytmu serca, a także osobom cierpiącym na zaburzenia trawienia i skurcze brzucha oraz przeziębienia i grypę, zaleca się napary z melisy. Aby przygotować napar z melisy, należy użyć 1 łyżki suszonych liści melisy na 1 szklankę wrzącej wody.
- Inhalacje olejkiem melisowym są często zalecane jako remedium na różne dolegliwości, w tym na zaburzenia nerwicowe i lękowe, bezsenność, problemy z zasypianiem, zmęczenie psychiczne, wysoki poziom stresu, choroby układu oddechowego, przeziębienia, gorączkę.
- Wcieranie olejku melisowego w klatkę piersiową jest zalecaną metodą łagodzenia infekcji górnych dróg oddechowych i trudności z zasypianiem.
- Masaże z użyciem olejku z melisy to godne zaufania remedium na różne dolegliwości, w tym na: wysoki poziom stresu, nadmierne napięcie mięśni, skurcze mięśni, migreny, bóle stawów, wyczerpanie i przepracowanie, a także na zaburzenia snu.
- Stosowanie olejku melisowego na skórę to sposób na poprawę jej jakości i szybsze pozbycie się zaskórników, wyprysków i innych zmian skórnych. Aby nałożyć olejek z melisy na skórę, wystarczy zmieszać niewielką ilość olejku z melisy z łyżką oleju lnianego lub oliwy z oliwek. Po przygotowaniu takiej mieszanki można ją bezpośrednio nałożyć na dowolny obszar skóry.
- W przypadku ran, oparzeń i ukąszeń, świeże liście melisy mogą być wykorzystywane do przyrządzania okładów. Wystarczy zmiażdżyć garść liści melisy i nałożyć je dany obszar skóry, aby uzyskać optymalne rezultaty.
Melisa jako wszechstronny dodatek kulinarny o intensywnym aromacie
Dodanie świeżych liści melisy do potrawy wprowadza charakterystyczny zapach, który jest jednocześnie subtelnie ziołowy, świeży i cytrynowy. Wysokie stężenie przeciwutleniaczy i innych korzystnych składników czyni ją doskonałym uzupełnieniem zrównoważonego i zdrowego sposobu odżywiania. Ze względu na walory smakowe i aromatyczne melisy, włączenie tego zioła do diety to dokonały wybór.
Świeże liście melisy mogą służyć do bardzo wielu celów kulinarnych. Spełnią swoje zadanie jako:
- Element sałatek, sosów, dressingów, dipów. Niezależnie od tego, czy wolimy lekkie sosy typu winegret czy kremowe dressingi, dodanie liści melisy będzie znakomitą opcją.
- Składnik koktajli z blendera. Takie koktajle często składają się z różnych składników warzywnych, owocowych i ziołowych, które w połączeniu tworzą zdrowy i orzeźwiający napój. Jednym z nich mogą być liście melisy, które zadbają o porcję cennych substancji i o rześki, cytrynowo-zielny aromat.
- Ziołowy element past do smarowania kanapek, tostów i do wypełniania roladek.
- Orzeźwiający dodatek do mrożonych herbat i do wody, zapewniający głębię smaku i uczucie chłodu.
- Aromatyczny składnik zup, dań na bazie ryżu i makaronu, naleśników.
- Dodatek do pieczonych, duszonych, smażonych i grillowanych mięs i ryb.
- Alternatywa dla świeżej trawy cytrynowej w potrawach.
- Dodatek do deserów (jako element ozdobny i jako sposób na smakowe wzbogacenie deseru).
Okłady z melisy domowym sposobem na opryszczkę, rany, ukąszenia
Wykazano, że melisa ma właściwości lecznicze, które mogą być pomocne w przypadku uszkodzeń i stanów chorobowych skóry. Są to głównie właściwości przeciwzapalne, odkażające, bakteriobójcze, przeciwobrzękowe, ściągające i kojące.
Jeśli dążymy do redukcji stanu zapalnego skóry, pozbycia się drobnoustrojów i przyspieszenia procesu regeneracji, świeżo zerwane liście melisy przydadzą się do stworzenia okładu. Rozpoczynamy od zmiażdżenia lub drobnego pokrojenia liści, a następnie aplikujemy je na skórę.
Stosowana w ten szczególny sposób melisa lekarska może zapewnić wiele korzyści nadwątlonej skórze. Dzięki cennym właściwościom może hamować namnażanie się bakterii i grzybów, a także zwalczać stany zapalne. Może również odkażać skórę, łagodzić obrzęki i pobudzać proces odnowy tkanek.
Okłady z melisy są uniwersalnym rozwiązaniem w przypadku bardzo różnych problemów skórnych, takich jak między innymi: skaleczenia, sińce, użądlenia owadów, opryszczka, trądzik, egzema, podrażnienia skóry, łojotok, oparzenia, ropnie, łupież.
Melisa lekarska – skutki uboczne i przeciwwskazania
Istnieją pewne skutki uboczne i przeciwwskazania, które należy wziąć pod uwagę przed użyciem melisy. Ważne, aby być świadomym wszelkich potencjalnych działań niepożądanych, które mogą wystąpić, choć w praktyce zdarzają się one sporadycznie.
Rzadko mogą wystąpić zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nudności, dyskomfort w obrąbie brzucha, wymioty, zaburzenia apetytu, zawroty głowy, ból głowy lub podrażnienie skóry.
Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych, zaleca się przestrzeganie sugerowanych dawek zarówno dla naparów z melisy, jak i kapsułek, tabletek i innych gotowych preparatów z melisą.
Istnieją pewne sytuacje, w których należy unikać melisy, w tym przyjmowanie niektórych leków i niektóre schorzenia.
O ile niektóre zioła mają obszerne listy skutków ubocznych i sytuacji, w których nie powinny być stosowane, melisa jest prawie wolna od tych ograniczeń. Stosowanie melisy jest bezpieczne dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią, a dzieci mogą pić herbatę z melisy bez obaw. Jeśli jednak cierpimy na poważną chorobę lub przyjmujesz leki, zaleca się zasięgnięcie porady lekarza przed użyciem melisy.
Przeczytaj także:
